Co 3,5 minuty jedna osoba w Unii Europejskiej traci życie w wyniku wypadku w miejscu pracy lub choroby zawodowej. W Polsce w ciągu tygodnia zdarza się 2 tys. wypadków w pracy – ginie w nich ok. 10 osób.

Jeśli kogoś nie przekonuje etyczny i humanistyczny aspekt problemu, może przekonają go cyfry i kwoty. Koszty związane z łamaniem przepisów BHP szacuje się w skali UE na 490 mln euro rocznie, co stanowi ponad połowę budżetu unijnego funduszu na powstrzymanie kryzysu finansowego – informuje portal newseria.pl. To również duże koszty dla gospodarki. – „Mamy od 4 mln do 7 mln dni absencji w pracy, a to oznacza straty dla przedsiębiorców. Poza tym, ZUS wypłaca rocznie ponad 5 mld zł odszkodowań i rent. A koszty pośrednie, takie jak np. straty rodziny, wynikające z tego, że utrzymujący ją członek nie może pracować, to jest ok. 20 mld zł” – wymienia prof. Danuta Koradecka z Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego.

Najbardziej narażoną na wypadki grupą pracowników są osoby w wieku 18-24 lat, jednak najczęściej śmierć w pracy ponoszą osoby starsze – w wieku 55-64 lat. W przeważającej mierze wypadki zdarzają się w małych i średnich firmach, zwłaszcza z branży budowlanej.

Kraje takie, jak Niemcy czy Francja od wielu lat inwestują w bezpieczeństwo pracowników. Tymczasem wydatki na zapobieganie wypadkom z polskich funduszy ubezpieczeniowych są 600 razy mniejsze niż we Francji i aż 1000 razy mniejsze niż w Niemczech. Prof. Koradecka przekonuje, że Polska musi zwiększyć przeznaczony na to budżet, jeśli chce zmniejszyć skalę zagrożeń związanych z pracą: „My na jednego ubezpieczonego przeznaczamy 0,05 euro, oni poświęcają 25 euro. I mają efekty – wypadki w Niemczech spadły o 33%, we Francji o 18% Jest to prosty rachunek, ludzki i ekonomiczny, dlatego warto się o to bić”.

Prezydent Argentyny Cristina Kirchner przesłała do parlamentu projekt ustawy wywłaszczeniowej, na mocy której państwo argentyńskie przejmie majątek hiszpańskiego giganta paliwowego – koncern YPF Repsol. Oznacza to, że po niespełna 20 latach koncern wróci w ręce publiczne.

Jak informują Wyborcza.biz oraz portal Ekonomia24.pl, przejęte 51% akcji koncernu YPF-Repsol zostanie podzielone między państwo argentyńskie i prowincje kraju, gdzie istnieją zasoby ropy i gazy oraz instalacje koncernu. Do czasu przyjęcia przez parlament specjalnej ustawy, na mocy dekretu rządowego tymczasową władzę w koncernie przejmuje ze skutkiem natychmiastowym minister rządu Argentyny.

Warto przypomnieć, że koncern YPF został założony w 1922 r. przez prezydenta Hipolito Yrigoyena. W 1993 r. został sprywatyzowany – pakiet kontrolny wykupił hiszpański Repsol za równowartość 13 mld euro. Dziś YPF-Repsol jest największym przedsiębiorstwem Argentyny i pierwszym płatnikiem podatku dochodowego. Rok temu w kilku prowincjach Argentyny koncern odkrył nowe bogate złoża ropy i gazu.

Śmiałe posunięcie prezydent Cristiny Fernandez spodobało się Argentyńczykom – wierni zwolennicy pani prezydent okleili budynki publiczne w Buenos Aires plakatami z napisem „Dziękujemy Ci, Cristino”. Wielu obywateli Argentyny krytycznie ocenia kaprysy globalnej finansjery i budzące kontrowersje prywatyzacje z lat 90. – okresu niepohamowanej korupcji i zamykania fabryk w trzeciej gospodarce Ameryki Łacińskiej.

Argentyna od dawna borykała się z rosnącym niedoborem energii na skutek rosnących kosztów importu paliw. Fernandez argumentowała, że celem podjętej przez nią decyzji o nacjonalizacji YPF Repsol była ochrona interesu narodowego poprzez zagwarantowanie w przyszłości dostaw energii oraz naprawienie błędów wolnorynkowej polityki, którą obarcza się winą za wpędzenie kraju w ciężki kryzys gospodarczy i utratę możliwości spłaty długu w 2001-2002 r.

Posunięcie Argentyny wobec YPF, która przez 70 lat przed prywatyzacją należała w całości do państwa, jest jedną z największych nacjonalizacji w sektorze bogactw naturalnych od czasu przejęcia rosyjskiego Jukosu 10 lat temu.

Fernandez od 2007 r. konsekwentnie zwiększa państwową kontrolę nad gospodarką. W szczycie globalnego kryzysu finansowego wstrząsnęła rynkami, nacjonalizując prywatne fundusze emerytalne z kapitałem 30 mld dolarów. Niemal w tym samym czasie znacjonalizowała ponownie krajowego przewoźnika Aerolineas Argentinas, sprywatyzowanego w latach 90.

Niskie wynagrodzenia, umowy śmieciowe brak odpowiedniej polityki społecznej to główne przyczyny biedy i wykluczenia w Unii Europejskiej.

Identyfikacja przyczyn tego zjawiska oraz możliwości walki z nim były tematem zakończonej w Warszawie konferencji organizowanej przez Komisję Krajową NSZZ „Solidarność” i Europejskie Centrum Pytań Pracowniczych.

Umowy śmieciowe to jedna z głównych przyczyn ubóstwa i wykluczenia. Imigranci, kobiety, młodzi i starsi pracownicy, osoby niepełnosprawne – to grupy najbardziej narażone na niepewne zatrudnienie. Nie pozwala ona pracownikom na długoterminowe planowanie, wyegzekwowanie swoich praw, nie daje ochrony socjalnej, jest niebezpieczna dla zdrowia i nisko opłacana. To główne cechy niepewnej pracy (prekaryjnej) zidentyfikowane przez Sonię McKay z London Metropolity University.

Badania przedstawione przez prof. McKay pokazują, że najczęściej praca niepewna występuje w hotelarstwie, budownictwie, rolnictwie, handlu i sprzątaniu. Formy najczęściej identyfikowane jako praca niepewna to m.in.: nieprawdziwe zatrudnienie, praca nieformalna, dorywcza, agencyjna, sezonowa, bez pisemnej umowy o zatrudnieniu. Praca niepewna dotyczy zarówno młodych jak i starszych pracowników. Starsi podejmują ją, ponieważ ich emerytury są niewystarczające, młodzi zaś ponieważ brakuje im kwalifikacji lub są one zbyt wysokie. W ostatnich latach można obserwować gwałtowny wzrost pracy niepewnej. We Włoszech i Irlandii ponad 40 proc. młodych pracowników to zatrudnieni „niepewnie”.

– „Umowy śmieciowe przez długi czas koegzystowały z pracowniczymi formami zatrudnienia. Dzisiaj przez termin »umowy śmieciowe«” rozumiemy formy wyzysku, które zaczynają zastępować pracownicze formy zatrudnienia” – stwierdziła dr hab. Monika Tomaszewska z Uniwersytetu Gdańskiego. Niepracownicze formy zatrudnienia są korzystne dla pracodawcy ze względów ekonomicznych, ale również prawnych, ponieważ wyłączają ryzyka, które w normalnym stosunku pracy ponosi przedsiębiorca. W przypadku umów cywilnoprawnych ryzyko działalności gospodarczej ponosi zleceniobiorca. Paradoksalnie prawo nie chroni form zatrudnienia, które ochrony wymagają. Jako przykład dr Tomaszewska podała kontrakty menadżerskie. Jej zdaniem ochrona prawna w tym przypadku wykorzystywana jest instrumentalnie.

Trudno się walczy z takimi formami zatrudnienia przede wszystkim na powszechne przyzwolenie na ich występowanie wynikające z przekonania, że lepsza praca byle jaka niż bezrobocie. Niestety wady takiego zatrudnienia widoczne są w momencie, gdy sytuacja zmusza pracownika do korzystania z ochrony socjalnej w przypadku niezdolności do pracy. Zdaniem dr Tomaszewskiej jeśli mamy mówić o efektywnej ochronie, należałoby przenieść formy ochrony, jakie przysługują pracownikom na niepracownicze formy zatrudnienia.

Konferencja „Europa 2020: Walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym pracowników” była wspólnym projektem Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” i Europejskiego Centrum Pytań Pracowniczych (EZA).

________________

Przedruk za www.solidarnosc.org.pl

Na ulicach Rzeszowa i innych podkarpackich miast zawisły plakaty ze zdjęciami parlamentarzystów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, którzy głosowali przeciwko referendum w sprawie podwyższenia wieku emerytalnego.

Jak informuje „Nasz Dziennik”, akcja zainicjowana przez rzeszowską NSZZ „Solidarność” wkrótce znajdzie naśladowców na ulicach m.in. Gdańska, Szczecina, Płocka i Kielc. Na plakatach rzeszowskiej „Solidarności” napisano „Czy jeszcze im wierzysz?”, a można zobaczyć na nich wizerunki parlamentarzystów z okręgu rzeszowsko-tarnobrzeskiego: Zbigniewa Rynasiewicza, Renaty Butryn, Krystyny Skowrońskiej i Mirosława Pluty (PO), Jana Burego (PSL) i Dariusza Dziadzi z Ruchu Palikota. Plakaty zawisły na ponad 200 słupach ogłoszeniowych Rzeszowa, ale także w Mielcu, Ropczycach, Kolbuszowej, Leżajsku, Łańcucie, Tarnobrzegu i Stalowej Woli.

Wojciech Buczak, przewodniczący Zarządu Regionu Rzeszowskiego NSZZ „Solidarność” w rozmowie z „Naszym Dziennikiem” podkreśla, że żaden poseł nie powinien być anonimowy, a wyborcy mają prawo wiedzieć, jak w parlamencie głosują ich przedstawiciele. – „Jest to głos do dyskusji na temat bardzo kontrowersyjnego wniosku ekipy rządzącej, która radykalnie chce wydłużyć czas pracy Polaków wbrew ich woli” – tłumaczy Buczak. Przypomina, że wniosek o referendum w sprawie podwyższenia wieku emerytalnego poparło prawie dwa miliony Polaków, z którymi rządowa koalicja niestety się nie liczy. Jego zdaniem, fakt umieszczenia na plakatach konkretnych osób nie powinien być dla nich zaskoczeniem. – „Kilka tygodni temu, kiedy odwiedzaliśmy biura poselskie z prośbą o poparcie wniosku Solidarności, mówiliśmy, że w różnej formie, m.in. plakatowej, będziemy informować społeczeństwo o tym, jak głosują jego przedstawiciele” – wyjaśnia Buczak. Chodzi także o to, żeby wyborcy wiedzieli, jak się zachować przy kolejnych wyborach.