Dwieście lat sprawy narodowej w perspektywie lewicowej
Chociaż „Manifest Komunistyczny” może być najbardziej wpływowym dziełem Marksa i Engelsa, stanowi niewielki ułamek ich twórczości, w tym przemyśleń na temat ruchów narodowych tamtych czasów. Szczególnie żywo interesowali się sprawami Polski i Irlandii. Na krótko przed wybuchem rewolucyjnego wrzenia 1848 r. obaj przemawiali na spotkaniach w Londynie i Brukseli, opowiadając się za niepodległością Polski. Engels wysunął prostą maksymę, skierowaną zwłaszcza do swoich rodaków, Niemców: „Naród nie może być wolny i jednocześnie uciskać inne narody”.