Moim prywatnym – przyznaję – perwersyjnym hobby stało się kolekcjonowanie we własnej głowie absurdów polityczno-ideowych. Czytając gazety, słuchając wypowiedzi, przeglądając strony internetowe i fora dyskusyjne, nie mogę się oprzeć wrażeniu, że jakaś złośliwa siła wyższa postanowiła tak wymieszać różne pomysły, postawy i stanowiska, by przypominały groch z kapustą. A w polskich warunkach postanowiła w owym garncu namieszać wyjątkowo mocno.

Weźmy kilka kwestii.

Lustracja – jej zwolennik jest automatycznie określany jako prawicowiec, nierzadko skrajny. Dlaczego jednak osoba o poglądach lewicowych miałaby popierać zdrajców donoszących na własnych kolegów oraz umundurowanych bandziorów, którzy owe donosy wykorzystywali do niszczenia niezależnych inicjatyw społecznych? Lewica w perspektywie historycznej była za jawnością, za demokracją, za niezależnymi, oddolnymi działaniami społeczeństwa. Była po stronie słabych, krzywdzonych, przeciwko zamordystycznym watażkom i ich pomagierom. To raczej prawica lubowała się w elitaryzmie, zakulisowych zagrywkach, w polityce opartej na intrygach, nie miała zaufania wobec demokracji i spontanicznych inicjatyw społecznych.

Antykomunizm – znów jest to postawa postrzegana jako prawicowa. Co ma zrobić zwolennik takiej lewicy, która zawsze była antykomunistyczna, krytycznie oceniała bolszewików, rewolucję październikową, ZSRR, PRL, a nierzadko za takie poglądy zapłaciła wysoką cenę – śmierci w komunistycznym więzieniu, jak Kazimierz Pużak, lub wieloletniej emigracji, jak Adam Ciołkosz? Co wspólnego komunistyczny zamordyzm, oparty na odebraniu wszelkich swobód obywatelskich oraz na wszechwładzy partyjnych „samych swoich”, ma wspólnego z lewicowymi ideałami wolności, demokracji, równości?

Ekologia – ta dla odmiany jest przedstawiana jako lewacka oraz oparta na „lekceważeniu życia ludzkiego kosztem jakichś żyjątek”. Doprawdy, nie wiem, co ochrona środowiska, w którym żyją wszak także ludzie, ma wspólnego z lekceważeniem interesów człowieka. A co ochrona cennych obszarów przyrodniczych czy krajobrazu ma wspólnego z materialistyczną lewicowością? I dlaczego obrona tej części dziedzictwa – wszak w tych konkretnych realiach przyrodniczych żyje i kształtuje się wspólnota narodowa – jest sprzeczna z wartościami deklarowanymi przez prawicę?

Wolny rynek – ideologia typowo liberalna, uwielbiana jednak przez prawicę, nierzadko tę „twardą”. Co jednak wspólnego ma z etosem wspólnotowym wychwalanie indywidualizmu, który nader często przybiera postać egoizmu i wojny wszystkich ze wszystkimi (konkurentami)? Czy wydajność ekonomiczna jest ważniejsza niż inne aspekty „zdrowego” bytowania wspólnoty, których kosztem nierzadko się ona zwiększa? Czy wolnorynkowi konserwatyści wiedzą, że mało kto tak wielbił kapitalizm, jak Karol Marks? Oczywiście chciał on jego obalenia, ale jednocześnie uważał, że kapitalizm jest potężnym taranem, który znakomicie rozbija dawne społeczeństwo i niszczy „zacofane” struktury, wszystko przekształcając w materialną wymianę.

Swobody obyczajowe – postulat typowo liberalny, stawiający w centrum uwagi indywidualne preferencje i zachcianki, bez oglądania się na wolę i postawę większości. Tymczasem dziś nikt bardziej nie przejmuje się jednostkową ekspresją i prawami różnych małych grupek niż lewica – ta sama lewica, która dawniej miała na uwadze interes większości, problemy dotyczące mas, a np. homoseksualizm uważała w najlepszym razie za nieistotną ekstrawagancję.

Można wyliczankę ciągnąć długo, ale po co? Oczywiście bez trudu można wyjaśnić część przyczyn tego pomieszania z poplątaniem. Choćby zjawiskami historycznymi – pojawienie się i ekspansja komunizmu sprawiły np., że lewica zaczęła być kojarzona z zamordyzmem zamiast z demokracją, a w sytuacji całkowitego braku swobód gospodarczych prawica uznała, że lepszy nadmiar rynku niż nadmiar państwa w gospodarce. Wszystko to jednak nie zmienia faktu, że dziś najpopularniejsze są takie „zestawy” poglądów i postaw, które trudno zrozumieć nie tylko na gruncie polityki, ale także logiki.

Nie wystarczy krytykować Jaruzelskiego i stan wojenny – trzeba jeszcze wychwalać Pinocheta i zamordyzm jego junty. Nie wystarczy uznać masakry w kopalni „Wujek” za godną najwyższego potępienia – trzeba też popierać Margaret Thatcher i jej rozprawę z angielskimi górnikami, której efektem było kilkadziesiąt tysięcy bezrobotnych i zapaść całych regionów. Nie wystarczy poprzeć ujawnienia i rozliczenia agentów SB – należy jeszcze dopatrywać się ich podstępnych działań w każdym współczesnym zjawisku społecznym. Nie wystarczy uznać, że zależność, a raczej poddaństwo Polski względem ZSRR było haniebne i szkodliwe – trzeba jeszcze wielbić USA, przyklaskiwać wszelkim ich działaniom a niedostatecznie gorliwych nazywać wyłącznie „ruskimi agentami”. Nie wystarczy krytyka PRL-owskich absurdów gospodarczych – konieczny jest jeszcze bałwochwalczy kult wolnego rynku, popieranie prywatyzacji wszystkiego i wiara w to, że pracowici i odpowiedzialni sobie świetnie radzą, a reszta to lenie, swoiści „podludzie”, którymi nie warto się przejmować lub w najlepszym razie zostawić na łasce Caritasu i datków Romana Kluski. Nie wystarczy krytykować prześladowań Kościoła w PRL-u – trzeba jeszcze być dewotą i uznawać, że Kościół ma rację zawsze i wszędzie, zaś wszelkie jego postulaty są korzystne dla Polaków. Nie wystarczy uznać, że pewna doza konserwatyzmu zabezpiecza społeczeństwo przed szkodliwym chaosem – trzeba jeszcze uznawać prezerwatywy za wynalazek samego Szatana, a wprowadzenie obowiązkowych zerówek traktować jak przejaw wielkiego spisku przeciwko rodzinie. Nie wystarczy traktowanie z przymrużeniem oka niektórych dziwactw środowisk ekologicznych – trzeba jeszcze popierać wylewanie betonu gdzie się da. Nie wystarczy dystans wobec „Gazety Wyborczej” i krytyka jej roli na polskim rynku mediów – trzeba jeszcze z wypiekami na twarzy śledzić neokonserwatywne łgarstwa „Rzeczpospolitej” i zachwycać się najgłupszą nawet opinią, jeśli tylko jest krytyczna wobec Michnika i spółki. Nie wystarczy uznanie wartości państwa narodowego i obrona jego prerogatyw – trzeba jeszcze średnio co półtora roku rozdzierać szaty z okazji kolejnego domniemanego rozbioru Polski przez „eurosodomę” lub „Unię Jewropejską”.

Z drugiej strony: nie wystarczy negatywnie oceniać dyskryminację obywateli ze względu na preferencje seksualne – należy jeszcze zachwycać się „kulturą gejowską”, a prześladowania tej grupy, choćby były urojone, uznawać za kluczowy problem ludzkości. Nie wystarczy krytykować kapitalizm i domagać się solidarności społecznej – trzeba jeszcze czcić Jacka Kuronia (partyjny wspólnik Balcerowicza) i uznawać Kazię Szczukę za modelowy przykład lewicowej wrażliwości. Nie wystarczy uznać, że wolny rynek generuje nierówności społeczne – trzeba zachwycać się gomułkowskim czy PRON-owskim zamordyzmem, bo wtedy „każdy miał pracę i mieszkania dawali”. Nie wystarczy być przeciwnikiem polityki USA – trzeba jeszcze wychwalać najbardziej wariackie i antypatyczne inicjatywy, jeśli tylko są przeciwne „imperializmowi amerykańskiemu” oraz wierzyć, że zamachu na WTC dokonał Bush do spółki z Mossadem. Nie wystarczy uważać, że ochrona środowiska to istotne wyzwanie – trzeba jeszcze jako nieodłączną część proekologicznych inicjatyw traktować promowanie wojowniczego feminizmu oraz wierzyć w to, że nikt tak nie służy „zielonym” ideom, jak „Gazeta Wyborcza”, bo przecież między reklamami samochodów zamieściła tekst Wajraka, że to niefajnie, gdy owe samochody z reklam pojadą akurat przez Dolinę Rospudy. Nie wystarczy nie być klerykałem – trzeba jeszcze wygłaszać opinie o współczesnej wszechmocnej Inkwizycji, wierzyć, że każdy ksiądz to złodziej lub pedofil, no i postrzegać o. Rydzyka jako demiurga polskiej rzeczywistości. Nie wystarczy niechęć wobec wojowniczego nacjonalizmu i grzebania w etnicznych życiorysach – trzeba jeszcze węszyć wszędobylskie spiski skrajnej prawicy, wzmianki o narodzie traktować jako zapowiedź powtórki z Auschwitz oraz z zapałem przekonywać, że „patriotyzm to idiotyzm”. Nie wystarczy dystans wobec „silnego państwa” i „odnowy moralnej” – trzeba jeszcze wisieć u brukselskiej klamki i uważać, że dobry pan komisarz ucywilizuje tutejszy ludek za pomocą głaskania po główce i prawienia morałów. Nie wystarczy krytyczne spojrzenie na „tradycyjne wartości”, a zwłaszcza na ich prawicową karykaturę – trzeba jeszcze wierzyć, że rodzina to przeżytek, że nic tak nie poszerza horyzontów jak palenie marihuany, a zakazy są po to, aby je łamać. Nie należy też wierzyć w ani jedno zdanie z „Gazety Polskiej”, a szczególnie z książek Cenckiewicza, za to Żakowskiego i Kingę Dunin trzeba traktować jako źródło prawdy objawionej i krynicę mądrości.

Ten kraj jest nasz i wasz. Głupota, dogmatyzm i pomieszanie pojęć plują nam w twarz.