Jej słowa potwierdza Barbara z Komitetu Obrony Praw Lokatorów. – „Kobiety walczą, kobiety muszą walczyć, bo mają dom, rodzinę, muszą mieć gdzie jeść i spać. Obserwuję działania ruchów lokatorskich i widzę, że większość osób, które przychodzą na manifestacje, to kobiety. Mężczyźni się od razu załamują, gdy tracą mieszkanie. To jest niesamowite, bo taki wspólny opór buduje silne więzi. Spotykamy się z koleżankami po dyżurach, dzwonimy do siebie, organizujemy pikniki, wszystko po to, żeby dodać sobie sił i nie dać się pognębić”.

Diagnoza córki nie jest też przyczyną zaangażowania Moniki: „W żadnym wywiadzie w czasie protestu nie mówiłam o tym. To nie ma znaczenia. Oczywiście, w mediach lepiej wyglądałaby matka niepełnosprawnego dziecka niż feministka walcząca o prawa osób z niepełnosprawnościami. Ale ja jestem przede wszystkim tym. Jestem Matką Polką Feministką”.

Nastąpiła swoista mentalna delegacja niechcianych zadań na inną grupę narodowościową oraz utożsamienie Ukrainek ze sprzątaniem i innymi zawodami, które nie są poważane i funkcjonują na obrzeżach świata pracy. Było nam łatwiej oswoić się z pracą domową za pośrednictwem migrantek; to była mentalna przemiana, która nie miała odzwierciedlenia w rzeczywistych zjawiskach, ponieważ w polskich domach sprzątają i opiekują się głównie Polki.

Pracownice żłobków, zrzeszone w związku zawodowym pracownice kultury, lokatorki, działaczki różnych organizacji, w różnym wieku i różnych zawodów, ale o podobnych interesach, zainicjowały w tym roku Socjalny Kongres Kobiet. Zamiast typowych paneli – prowadzono na nim otwarte dyskusje. Kongres zakończył się sformułowaniem 20 postulatów dotyczących podstawowych problemów i praw kobiet: do mieszkania, godnej płacy, wypoczynku, wsparcia w pracy opiekuńczej, zdrowia i sprawiedliwości. Drugi SKK już 20 października w Poznaniu.

Książka nie mówi jedynie o bezrobociu – jej ciemnym tłem jest bezmiar zmarnowanej polskiej pracy i potencjału. I to jest wielki skandal III RP: kraj, w którym okolicznościowy frazes o przedsiębiorczości Polek i Polaków jest wszystkim, potraktował miliony osób bezrobotnych jak obywateli/obywatelki drugiej, albo i trzeciej kategorii.

W czasach, gdy muzyka rockowa z Seattle święciła triumfy na całym świecie, a nastolatki zaczęły ubierać się w podarte dżinsy, bejsbolówki, kraciaste koszule i ciężkie skórzane buty, mało kto zdawał sobie sprawę z robotniczych źródeł tej mody. Dzieciaki z klasy średniej nagle zaczęły wyglądać jak pracownicy wycinki leśnej z północno-zachodniego krańca Stanów Zjednoczonych.

Gdy przeciw „militaryzacji” partii protestowali niektórzy członkowie, Kazimierz Pużak – inicjator Akcji Socjalistycznej – stwierdził: „Jesteśmy przeciwnikami gwałtu, ale jeśli ktoś ma być bity, to my będziemy tymi, którzy biją, a nie odwrotnie”.

Nie ulega wątpliwości, że był myślicielem nietuzinkowym, oryginalnym i śmiałym. Koncepcje przez niego stworzone mogą intrygować do dzisiaj. Na pierwszy rzut oka, patrząc na jego biografię ideową, możemy odnieść wrażenie chaosu i stojących za nim radykalnych wolt ideowych. Jednak po bliższym przyjrzeniu okazuje się, że mamy do czynienia z konsekwencją oraz w miarę spójną ewolucją światopoglądową.

Zapoczątkowane pod koniec 2010 r. wydarzenia określane jako „Arabska Wiosna” zmieniły Bliski Wschód. Wydaje się jednak, że wiele z tych zmian nastąpiło tylko w tym celu, aby wszystko zostało po staremu, a nawet – żeby cofnąć się do minionej epoki. Takim elementem jest bowiem przywrócenie roli Rosji jako jednego z głównych rozgrywających w regionie. Moskwa odzyskała wpływy utracone z rozpadem Związku Sowieckiego, a nawet pewne pozycje utracone jeszcze w czasach, kiedy supermocarstwo miało się przynajmniej pozornie dobrze.

Ludzie, którym nie powodziło się najlepiej w III RP, mieli też problem ze znalezieniem swojej reprezentacji w sejmie. Wszystkie główne partie akceptowały z grubsza neoliberalny kierunek zmian. Największe wyzwanie regułom demokracji kapitalistycznej rzucały mniejsze ugrupowania, z Samoobroną na czele. Partia Andrzeja Leppera była daleka od ideału, ale wyrastała z ludu i lepiej lub gorzej starała się przemawiać w jego imieniu. Od początku jednak stanowiła dla polityków oraz mediów głównego nurtu przedmiot żartów i pogardy. Hasło, z którego zasłynął Lepper, czyli „Balcerowicz musi odejść”, było traktowane jak symbol demagogii, choć należy do jednych z mądrzejszych w historii III RP.

Zdecydowanie poprawiła się sytuacja materialna biedniejszej części społeczeństwa (500+ finansowane lepszą ściągalnością podatków, minimalna stawka godzinowa) zaniedbanej wskutek neoliberalnego modelu gospodarki. Obecnej polityce społecznej daleko do doskonałości, ale to godne pochwały kroki w dobrym kierunku. Politycznie zyskać może taka opcja, która zrozumie ekonomiczne i ideologiczno-kulturowe potrzeby świeckiej, niekonserwatywnej części mniej zamożnych Polaków korzystających z polityki socjalnej obecnego rządu. Część „nieświecka” już ma swoją reprezentację, której ufa.