Nowy Obywatel 35(86) / Wiosna-Lato 2021
Nowy Obywatel 35(86) / Wiosna-Lato 2021
Gotowi na przyszłość?
Miało być tak pięknie. Więcej. Lepiej. Szybciej. Taniej. Zamożniej. Wygodniej. PKB wyłącznie w górę. Rozwój – cokolwiek to oznacza – też. Zawsze do przodu. Nigdy wstecz. Bez skutków ubocznych. Jak w cudownym perpetuum mobile.
-
Polska gospodarka w służbie społeczeństwu – czy w globalnym kapitalizmie to możliwe?
Dążenie do powszechnego dobrobytu powinno być jednym z filarów polskiego modelu społeczno-gospodarczego. Poczynając od całkowitej likwidacji ubóstwa, po osiągnięcie najniższych nierówności dochodowych w UE, wszystkie narzędzia do osiągnięcia tych celów są proste i względnie dostępne.
-
Mapa przyszłości – rozmowa z Jackiem Bartosiakiem
Rzecz polega na tym, żeby to od nas wychodziły produkty, żebyśmy się sami łączyli między sobą i jeszcze tworzyli samodzielnie jakieś większe, bardziej złożone produkty, żebyśmy się dogadywali i narzucali Niemcom ceny. W związku z tym Europa Zachodnia nie jest zainteresowana infrastrukturalnym powiązaniem Trójmorza, które generowałoby potencjał samozadaniowania się i samoorganizacji gospodarczej dzięki skróceniu dystansu i ominięciu przeszkód geograficznych.
-
Przyszłość pracy nad Wisłą
Uświadomienie sobie istnienia pułapki średniego dochodu oznacza, że aby myśleć o rozwoju i modernizacji, polska gospodarka potrzebuje przestawienia na osiąganie przewag konkurencyjnych w oparciu o inny mechanizm. Źródłem nowej przewagi mają być innowacje. Aby tak się stało, wymagane jest jednak dokonanie szeregu interwencji, a przede wszystkim sporej rewolucji mentalnej. Musimy w Polsce więcej zarabiać.
-
To idzie starość
Kolejne wchodzące na rynek pracy roczniki są coraz mniej liczne, rosną za to szeregi emerytów. Kluczowe wydaje się podjęcie takich działań, jak, z jednej strony, aktywizacja seniorów i nauka mądrego starzenia się, a z drugiej – stworzenie szeregu rozbudowanych usług społecznych odpowiadających na zmiany demograficzne.
-
Zjechać ze ślepego toru
Głównym wyzwaniem na obszarach aglomeracji jest opanowanie chaosu przestrzennego i nakierowanie rozwoju mieszkalnictwa i terenów aktywności gospodarczej na obszary dobrze skomunikowane koleją, tramwajami lub autobusami. Prowincja natomiast oczekuje systemowego podejścia, dzięki któremu dojazd do pracy, szkół, placówek opieki zdrowotnej czy sklepów będzie zapewniony, choćby w porannym i popołudniowym szczycie.
-
Zmiana klimatu z polskiej perspektywy – rozmowa z prof. dr. hab. Szymonem Malinowskim
Zaczyna się na ten temat mówić, ale sprawy załatwiamy przez greenwashing, czyli ekologię pozorowaną. Poprawiamy sobie samopoczucie, bardzo słabo wpływając na spadek emisji, a już w ogóle nie wpływając na wzrost bioróżnorodności.
-
Czy Polska wyschnie?
Odwrócenie procesów powodujących kurczenie się zasobów wodnych Polski nie jest zadaniem wymagającym znacznych nakładów finansowych czy technicznie trudnym. Wymaga odwagi politycznej, bo wymierzone jest w niezrównoważone i niemożliwe do utrzymania w dłuższej perspektywie gałęzie gospodarki czy wizje rozwoju, których horyzontem są krótkoterminowe zyski nawet wtedy, gdy te zagrażają trwałości ekosystemów, potencjałowi produkcyjnemu kraju czy, w dalszej perspektywie, jego suwerenności i porządkowi publicznemu.
-
Długa zima, wiosny nie widać. Uwagi o perspektywach bezpieczeństwa międzynarodowego Polski
Możliwości sprostania przez Polskę bieżącym i przyszłym wyzwaniom dotyczącym polityki międzynarodowej są blokowane przez stan gospodarki kraju. Z tego względu ograniczone pozostają zdolności stosownej modernizacji armii. Ciągłość prowadzonej polityki ma dla pozycji międzynarodowej kraju kluczowe znaczenie. Problem Polski polega na tym, że mamy do czynienia z ciągłością dojutrkowości, bylejakości i gry pozorów.
-
Przełamując fale: usługi socjalne i przyszłość lokalnej polityki społecznej
Odkąd sprawy społeczne powróciły do kompetencji wspólnot lokalnych, tj. od 1990 r., kolejne fale zmian w obszarze lokalnej polityki społecznej płynęły głównie w kierunku umacniania wybrzeży pomocy społecznej – krainy resortowości i selektywności. Czy wraz z pojawieniem się centrów usług społecznych uda się przełamać ten prąd i odmienić przyszłość lokalnej polityki społecznej?
-
Praca dla wszystkich
Polska nie jest przygotowana na wyzwania przyszłości: starzenie się społeczeństwa, duże bezrobocie, zmiany klimatyczne. Potrzebujemy Gwarancji Zatrudnienia i aktywnej polityki modernizacji kraju w celu przygotowania go na następne dekady.
-
Wielka idea usług publicznych
Idea usług publicznych – przy odpowiedniej realizacji, czyli odpowiednio wysokich inwestycjach – zakłada, że pewne rzeczy zostają wyjęte z rynku, bo są uważane za zbyt wartościowe, aby traktować je tak samo jak zwykłe towary.
-
Krótki przewodnik po kaczyzmie
Polska jest państwem kaczystowskim i przez jakiś czas nim pozostanie. Ten doniosły fakt domaga się przynajmniej próby zbadania, czym kaczyzm jest, w jaki sposób kształtuje stosunki społeczne i dokąd może zaprowadzić naszą umęczoną ojczyznę.
-
Dokąd zmierzamy?
Przyszłość należy do klasycznych zagadnień filozofii, a pomyślenie Polski jutra zapewne pomoże nam zrozumieć ideologię, która od 2015 r. zadomawia się w kolejnych instytucjach państwa. Przedstawmy najważniejsze wyzwania stojące przed Polską i sprawującym nad nią nadzór kierowniczy kaczyzmem w perspektywie najbliższych dwudziestu-trzydziestu lat.
-
Polska 2050
Przenieśmy nasze rozważania w przyszłość, do roku 2050, do Polski rządzonej przez trumny Jarosława Kaczyńskiego i Adama Michnika. Pogrążając się w fantastyce politycznej zakładamy, że za trzydzieści lat możliwe będzie jeszcze pomyślenie wspólnoty.
-
Wielka sieć, wielka krzywda – rozmowa z mecenasem Lechem Obarą
W tamtych czasach chętnie przyjmowaliśmy sieci handlowe w naszym kraju, kusząc tym, że mało się płaci ludziom, że być może bezkarnie można naruszać prawo pracy, o czym niech świadczy choćby fakt, że wielu sklepów Biedronka nie zgłaszano nawet do Państwowej Inspekcji Pracy ani Sanepidu. Traktowali nas jak swoją portugalską kolonię w Angoli.
-
W sieci Żabki – rozmowa z Agnieszką Nowak i Anną Mendrok ze Stowarzyszenia Ajentów i Franczyzobiorców
Dopóki moje zdrowie na to pozwoli, będę walczyć do samego końca. O sprawiedliwość dla wszystkich, którzy są w naszym stowarzyszeniu, ale też dla tych, którzy kiedyś będą chcieli w tę franczyzę wejść. Dlatego bardzo bym chciała, żeby powstała i została przyjęta ustawa o franczyzie. To będzie scheda po mnie. To wymaga determinacji, ale nie mam nic do stracenia.
-
Fake news powstał w laboratorium: geneza społeczeństwa niewiedzy
Zamiast formułowania kolejnych wezwań o zaniesienie ludowi kaganka oświaty, autorzy omawianej tu książki proponują raczej założenie kagańca nauce i mediom, które, wbrew obietnicom oświecenia, w kapitalizmie stają się głównymi rozsadnikami fałszywych informacji.
-
Cyfryzacja w organizacji: od zarządzania wiedzą do platformowego nadzoru
Cyfryzacja przynosi narzędzia, które są dla pracowników korzystne i usprawniają pracę, ale kreuje też rozwiązania, które wielowymiarowo mogą zmieniać środowisko pracy na gorsze.
-
Maszynizm i podpodział pracy (1922)
Nasza krytyka maszynizmu nie kieruje się przeciwko maszynom jako takim, lecz tylko przeciw niekontrolowanemu stosowaniu ich w procesie produkcji oraz świadomemu ignorowaniu społecznych i gospodarczych konsekwencji tego fenomenu.
-
Joanna Oparek – Wiersze
Gadzi pierścień
nasadza się na palec państwa miasta na środkowy palec
Pomiędzy palcem denuncjującym i palcem serdecznym
jest ten który wsuwa się w gardło by wywołać torsje -
Potwory i nie. O wierszach Joanny Oparek
Karnawałowość u Oparek jest karnawałem Brechta: zbiorowy, motłochowy bohater ocala szansę na życie nieplastikowe, niepodstawione.
Dzieje życia i twórczości Edwarda Abramowskiego
Z okazji setnej rocznicy śmierci i sto pięćdziesiątej rocznicy urodzin Edwarda Abramowskiego przygotowaliśmy pierwsze wznowienie pionierskiej i najlepszej biografii jednego z najważniejszych polskich myślicieli, wydanej dotychczas tylko raz, w roku 1933. Biografia i poglądy Abramowskiego są tu opisane przez jego bliskiego współpracownika m.in. na podstawie unikatowych materiałów (osobiste listy, wspomnienia przyjaciół, dokumenty), do których żaden inny biograf nie miał dostępu.
Abramowski nie zadowalał się nigdy swą twórczością naukową czy literacką. Był nie tylko uczonym i myślicielem tęskniącym za przeniknięciem zagadki bytu, umysłowością, którą mierzyć należy miarą europejską, był również gorącym bojownikiem o nowe formy życia, walczącym i nieustępliwym, pełnym własnych świetnych koncepcji, utopistą marzącym o Królestwie Bożym na ziemi, wierzącym w braterstwo ludzi, w moc twórczą i nieśmiertelną czynu.
prof. Konstanty Krzeczkowski
Jest to najstarsza całościowa próba omówienia biografii i synteza poglądów Abramowskiego. I zarazem, w przekonaniu piszącego te słowa, najlepsza z nich; takie przeświadczenie stoi zresztą za decyzją i wysiłkami na rzecz jej wznowienia po wielu dekadach. Abramowskiemu poświęcono sporo książek i krótszych omówień. Trudno jednak powiedzieć, aby któraś z późniejszych publikacji wnosiła istotne nowatorskie ustalenia, szczególnie o charakterze biograficznym. Wszystkie one w zasadzie powielały narrację Krzeczkowskiego.
Remigiusz Okraska – pomysłodawca i redaktor książki
Konstanty Krzeczkowski (1879–1939) – wybitny polski naukowiec, profesor Szkoły Głównej Handlowej i kierownik jej Zakładu Polityki Społecznej, wiceszef Instytutu Gospodarki Społecznej, światowej klasy teoretyk ubezpieczeń społecznych, jeden z czołowych polskich naukowców z dziedziny polityki społecznej; zajmował się także statystyką, badaniem społeczności i grup robotniczych oraz warunków mieszkaniowych w polskich miastach II RP. Działacz społeczny, współtwórca „Poradnika dla samouków” i innych inicjatyw oświatowych. Działacz socjalistyczny, członek Polskiej Partii Socjalistycznej oraz PPS – Lewica. Współpracownik Edwarda Abramowskiego, członek kierownictwa tworzonego przez niego ruchu „kół etycznych”. W II RP badacz i popularyzator dorobku Abramowskiego, m.in. autor pierwszej biografii myśliciela (1933) oraz redaktor czterotomowego zbioru jego pism społeczno-politycznych (1924–1928).
Rok wydania 2018
Liczba stron 216
Spis treści:
I. Pochodzenie. Rodzina. Dzieciństwo
II. Lata szkolne w Warszawie
III. Studia uniwersyteckie
IV. Polityk i działacz praktyczny
V. Emigracja
VI. Epoka utopizmu
VII. Okres porewolucyjny
VIII. Lata wojny. Ostatnie lata życia
IX. Człowiek, uczony, działacz
X. Poglądy psychologiczne i filozoficzne
XI. Badania socjologiczne
XII. Teoria socjalizmu. Socjalizm bezpaństwowy
XIII. Spółdzielczość
XIV. Nowa etyka
XV. Noty
XVI. Bibliografia pism Edwarda Abramowskiego
XVII. Nekrologi, wspomnienia i opracowania
XVIII. Posłowie do wznowienia książki – Remigiusz Okraska